Jak walczyć z hiperinflacją? Kiedy powstaje hiperinflacja?
Hiperinflacja jest ostatnim, największym stadium inflacyjnym. Cechuje ją to, że wzrost cen przekracza 150% i rośnie w zatrważającym tempie. Jest to załamanie gospodarcze. Ogromny deficyt budżetowy finansowany jest przez dodruk pieniędzy.
Jak powstaje hiperinflacja?
Terminem hiperinflacji nazywamy stan gospodarki, kiedy to kontrola nad poziomem cen jest bardzo ciężka do opanowania i przewidzenia. W okresie hiperinflacji pieniądz, bardzo szybko traci na wartości. Jakie mogą być przyczyny hiperinflacji? Jednym z podstawowych i najpopularniejszym jest dodruk ogromnej ilości pieniędzy, aby sfinansować wydatki rządowe. Nadwyżka pieniądza w gospodarce prowadzi do efektu odejścia, mianem tym określa się zjawisko gdy społeczeństwo zamraża kapitał w towarach. Rośnie popyt na dobra, jeśli popyt jest większy, cena rośnie. Powolne załamanie systemu finansowego prowadzi do dynamicznego zwiększenia inflacji i w perspektywie czasu przeistacza się ona w hiperinflację.
Hiperinflacja, jak się zabezpieczyć?
Podczas, gdy inflacja zatrważająco rośnie należy się zabezpieczyć poprzez zakup dóbr, które będą pełnić rolę zamrożenia kapitału. W momencie gdy ceny drastycznie rosną na przestrzeni miesięcy, dni czy nawet godzin, społeczeństwo zmuszone jest do zakupu towarów w celu ochrony majątku. W dłuższej perspektywie pieniądz traci na wartości, lecz wartość dóbr jest stabilniejsza. Istnieje mniejsze prawdopodobieństwo nagłej utraty wartości. Jedną z najpopularniejszych metod zabezpieczenia wartości przed Inflacją jest zakup złota, ze względu na względna stałość wartości.
Walka z hiperinflacją
Hiperinflacja jest zjawiskiem ciężkim do opanowania, ze względu na brak stabilności gospodarczej oraz załamanie systemu finansowego. Bez pomocy z zewnątrz pokonanie hiperinflacji jest bardzo trudne. Z historii wiemy, że walka z hiperinflacją odbywać się może poprzez reformę walutową. Taki zabieg miał miejsce w Polsce ostatnio w 1995 roku. Denominacja wprowadziła walutę PLN i zastąpiła „starego złotego” PLZ.
Kiedy była hiperinflacja w Polsce?
Hiperinflacja wystąpiła w Polsce dwukrotnie. Pierwszy przypadek miał miejsce kilka lat po odzyskaniu niepodległości (1918-1923). Po raz kolejny pojawiła się ona na przełomie lat 80 i 90 XX w. W obu przypadkach Polska zmuszona była do denominacji waluty. Za pierwszym razem, za sprawą Władysława Grabskiego, rząd zmienił marki polskie za złotego. Drugą hiperinflację zdławiono dzięki planowi Balcerowicza, którego mechanizmy były podobne do tych zastosowanych przy planie Garbarskiego. Warto wspomnieć że obie hiperinflacje zostały wywołane przez łatanie budżetu dodrukiem pieniędzy, choć późniejsza miała mniejsza skalę.
Gdzie jest hiperinflacja? Kraje z hiperinflacją
Obecnie hiperinflacja panuje w Wenezueli, stan ten utrzymuje się już kilka lat. Według informacji z 2018 roku. Ceny w tym kraju podwajały się średnio co 18 dni. We wrześniu 2019 roku hiperinflacja wyniosła 3900 procent, natomiast w sierpniu tego samego roku 5900 procent. Wenezuelski urząd statystyczny nie publikuje od dawna danych, dlatego ciężko jest stwierdzić autentyczność. Podane liczby, to szacunki przeprowadzone przez ekspertów. Obecnie (grudzień 2019) szacuje się, że wskaźnik hiperinflacji jest na poziomie 9500%, co daje wynik mniejszy niż miesiąc wcześniej gdzie sięgała ona ponad 14000%. Również Zimbabwe zmaga się z hiperinflacją, jej skala jest mniejsza bo sięga 473 procent.
Węgry, rekord hiperinflacji
Najwyższa odnotowana hiperinflacja miała miejsce po II wojnie na Węgrzech. Skalę tej inflacji można zobrazować, porównując nominały znajdujące się na banknotach w 1944 roku oraz w 1946 roku. W ciągu dwóch lat największy nominał wzrósł od 1000 pengõ do stu trylionów pengõ. Gdybyśmy chcieli wyrazić tą wartość za pomocą liczb byłaby to jedynka z aż dwudziestoma zerami (100 000 000 000 000 000 000). Poziom wzrostu cen w gospodarce był tak intensywny, osiągał nawet wartość 41,9 bilarda % w skali miesiąca, że towary podwajały swoją wartość co ok 15 godzin.
